Tachografy cyfrowe są nieodłącznym elementem współczesnej floty pojazdów ciężarowych. Pełnią one kluczową rolę w monitorowaniu czasu pracy kierowców oraz umożliwiają kontrolę przestrzegania przepisów dotyczących czasu jazdy i odpoczynku. Jednym z ważnych elementów tachografu są kody krajów, które odzwierciedlają obszary, przez które pojazd przemieszcza się podczas podróży.

Poniżej postaramy się Państwu przybliżyć, czym są kody krajów w tachografie cyfrowym, jakie są ich znaczenia oraz jakie konsekwencje mogą wyniknąć za ich niewłaściwe użycie. Warto bowiem pamiętać, że o ile obowiązek wprowadzania symboli krajów do pamięci tachografów nie jest niczym nowym, to niezastosowanie się do tych zaleceń może skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami, zarówno dla kierowcy, jak i dla firmy transportowej, w której on pracuje.

Czym w ogóle jest tachograf cyfrowy?

Zanim przejdziemy do omawiania kodów krajów wprowadzanych do tachografu cyfrowego, najpierw warto nieco przybliżyć definicję samego tachografu. Jest to nic innego jak urządzenie rejestrujące funkcjonowanie pojazdu. Śledzi on przejechany przez pojazd dystans, aktualną prędkość czy też aktywność kierowcy, czyli czas jazdy, dyżury lub też odpoczynek.

Tachografy cyfrowe swego czasu zastąpiły tachografy analogowe, które nie były tak dokładne i w prosty sposób można je było „zamaskować”. Zapisywały one dane na kartonowych tarczach. Aktualnie wszystkie dane rejestrowane są na kartach chipowych, a ich obsługa jest banalnie prosta.

Więcej o tachografie cyfrowym dowiesz się z artykułu: Czym jest tachograf cyfrowy i jak go obsługiwać?

Czym są kody krajów w tachografie?

Kody krajów w tachografie są numerami składającymi się z dwóch liter, które odpowiadają poszczególnym państwom lub regionom, przez które pojazd aktualnie przejeżdża w trakcie trwania trasy. Takie kody są zapisywane w tachografie podczas wykonywania trasy i stanowią istotne informacje dla organów kontrolnych oraz służb odpowiedzialnych za monitorowanie czasu pracy kierowców.

Każde państwo uczestniczące w Systemie Tachografu Cyfrowego (DTCO) posiada swój unikalny kod, który identyfikuje go na tle innych państw. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne określenie, w jakim kraju pojazd się znajduje w danym momencie.

Znaczenie kodów krajów w tachografie

Kody krajów w tachografie są niezwykle istotne z punktu widzenia egzekwowania przepisów dotyczących czasu pracy kierowców. Dzięki nim organy kontrolne mają możliwość monitorowania i analizowania aktywności kierowcy w różnych państwach lub regionach. Odpowiednie oznaczenie kodem kraju jest obowiązkowe dla kierowców, którzy przekraczają granice państw w trakcie swojej pracy.

Oprócz celów kontrolnych, kody krajów mają także znaczenie dla przedsiębiorców zarządzających flotą pojazdów ciężarowych. Dzięki tym informacjom można bowiem skutecznie planować trasy i zarządzać czasem pracy kierowców, minimalizując tym samym ryzyko przekroczenia dopuszczalnych limitów czasu jazdy.

W jaki sposób odczytywane są kody krajów?

Kody krajów w tachografie, jak już wspomnieliśmy powyżej, składają się z dwóch liter, które reprezentują dane państwo lub region. Poniżej przedstawiamy europejskie kody krajów stosowanych w tachografach:

  • A – Austria,
  • AL – Albania,
  • AND – Andora,
  • ARM – Armenia,
  • AZ – Azerbejdżan,
  • B – Belgia,
  • BG – Bułgaria,
  • BIH – Bośnia i Hercegowina,
  • BY – Białoruś,
  • CH – Szwajcaria,
  • CY – Cypr,
  • CZ – Czechy,
  • D – Niemcy,
  • DK – Dania,
  • E – Hiszpania,
  • EC – Unia Europejska,
  • EST – Estonia,
  • EUR – inne kraje Europy,
  • F – Francja,
  • FIN – Finlandia,
  • FL – Lichtenstein,
  • FR – Wyspy Owcze,
  • GE – Gruzja,
  • GR – Grecja,
  • H – Węgry,
  • HR – Chorwacja,
  • I – Włochy,
  • IRL – Irlandia,
  • IS – Islandia,
  • KZ – Kazachstan,
  • L – Luksemburg,
  • LT – Litwa,
  • LV – Łotwa,
  • M – Malta,
  • MC – Monako,
  • MD – Mołdawia,
  • MK – Macedonia,
  • N – Norwegia,
  • NL – Holandia,
  • P – Portugalia,
  • PL – Polska,
  • RO – Rumunia,
  • RSM – San Marino,
  • RUS – Rosja,
  • S – Szwecja,
  • SK – Słowacja,
  • SLO – Słowenia,
  • TR – Turcja,
  • UA – Ukraina,
  • UK – Wielka Brytania,
  • WLD – pozostałe kraje.

Jakie są konsekwencje błędnych lub brakujących kodów krajów?

Brakujące lub błędnie wprowadzone kody krajów w tachografie mogą skutkować poważnymi konsekwencjami zarówno dla kierowców, jak i dla przedsiębiorców. W zależności od praktykowanego przepisu krajowego i rozporządzeń Unii Europejskiej, kary za naruszenie przepisów związanych z kodami krajów mogą obejmować:

  • Mandaty - kierowcy, którzy nie wprowadzą odpowiedniego kodu kraju podczas trasy, mogą zostać ukarani mandatem finansowym.
  • Kary administracyjne - przedsiębiorstwa zarządzające flotą są odpowiedzialne za przestrzeganie przepisów dotyczących czasu pracy kierowców. W przypadku naruszenia tych przepisów, przedsiębiorstwa mogą być obciążone karami administracyjnymi.
  • Zakaz działalności - w skrajnych przypadkach, powtarzające się naruszenia przepisów dotyczących czasu pracy i odpoczynku mogą skutkować czasowym lub nawet trwałym zakazem prowadzenia działalności w transporcie drogowym.

Kiedy należy wpisywać dane państwo na tachografie?

Wpisanie państwa na tachografie jest obowiązkiem, który spoczywa na kierowcy podczas przekraczania granic państw wewnątrz Unii Europejskiej. Zgodnie z przepisami, należy to zrobić niezwłocznie - na pierwszym dostępnym postoju na granicy lub po jej przekroczeniu. Bez względu na formę zatrudnienia i rodzaj używanego tachografu (niezależnie czy jest to tachograf cyfrowy, inteligentny tachograf I generacji, czy też analogowy), obowiązek ten dotyczy wszystkich kierowców.

Warto mieć na uwadze, że w 2023 roku pojawiły się na rynku pierwsze inteligentne tachografy II generacji, które są wyposażone m.in. w funkcję automatycznego rejestrowania przekroczeń granic, co znacznie ułatwi pracę kierowcom.

Jak uniknąć problemów związanych z kodami krajów?

Aby uniknąć problemów związanych z kodami krajów w tachografie, kierowcy oraz przedsiębiorstwa zarządzające flotą powinni skupić się na przestrzeganiu kilku kluczowych zasad:

  • Szkoleniach kierowców - kierowcy powinni być odpowiednio przeszkoleni w zakresie obsługi tachografów cyfrowych i wprowadzania odpowiednich kodów krajów.
  • Monitoringu czasu pracy - przedsiębiorstwa powinny skutecznie monitorować czas pracy swoich kierowców i zapewnić, że odpowiadające kody krajów są prawidłowo wprowadzane podczas trasy.
  • Aktualizacji oprogramowania - upewnijmy się, że tachografy w naszej flocie są regularnie aktualizowane, aby zapewnić prawidłowe działanie i możliwość odczytywania odpowiednich kodów krajów.

Inną doskonałą formą uniknięcia problemów związanych z kodami krajów, ale również innymi formalnościami i zawiłościami prawnymi może być inwestycja w DTCO 4.0e. Jest to rozwinięcie inteligentnego tachografu DTCO w wersji 4.0.

Na co zatem możemy liczyć po aktualizacji? Na pewno na usprawnienie intuicyjnej obsługi, gwarancję zgodności ze wszystkimi obowiązującymi normami, szybką i łatwą możliwość konfiguracji w aplikacji DTCO, zgodność ze wszystkimi wykorzystywanymi rozwiązaniami do zarządzania flotą czy też wygodne i bardzo proste użytkowanie.

Najnowsza generacja tachografów DTCO w wersji 4.0e zapewnia nam przede wszystkim:

  • Spełnienie wymagań nowego rozporządzenia UE 165/2014, które obowiązuje od 15.06.2019 r.
  • Ujednolicenie interfejsu ITS do systemów zarządzania flotą,
  • Szybką i łatwą zmianę ustawień w aplikacji konfiguracyjnej DTCO,
  • Oszczędność czasu przy kontroli podejrzanych aktywności, dzięki zdalnej komunikacji DSRC,
  • Skrócenie czasu ręcznego wprowadzania dodatkowych informacji,
  • Wygodne wprowadzanie skrótów krajów dzięki automatycznemu wyborowi na wyświetlaczu,
  • Automatyczne określenie pozycji przez GNSS.

Jak więc widzimy, kody krajów w tachografie cyfrowym mają kluczowe znaczenie dla monitorowania czasu pracy kierowców i przestrzegania przepisów dotyczących czasu jazdy oraz odpoczynku. Każde państwo uczestniczące w Systemie Tachografu Cyfrowego posiada swój unikalny kod, który identyfikuje je na tle innych państw. Błędne lub brakujące kody krajów mogą skutkować poważnymi konsekwencjami dla kierowców i przedsiębiorstw, w tym mandatami, karami administracyjnymi oraz zakazem prowadzenia działalności, dlatego też, aby uniknąć problemów związanych z kodami krajów, zalecamy prowadzenie odpowiednich szkoleń kierowców, monitorowanie czasu pracy oraz regularne aktualizacje oprogramowania tachografów – doskonałym rozwiązaniem w tym przypadku jest wspomniany wyżej inteligentny tachometr DTCO i jego aktualizacja do wersji 4.0e.